Na ciekawe informacje z przeszłości Ziemi Kolskiej natrafił pracownik Muzeum Technik Ceramicznych Bartłomiej Grzanka. Badając dzieje kłodawskiej parafii w średniowieczu zwrócił uwagę na nieznany wcześniej kolskim badaczom dokument – przywilej lokacyjny wsi Osiek (obecnie Osiek Wielki) z dnia 24 lutego 1330 roku. Właścicielem wsi, która miała być lokowana, był wówczas Jarand herbu Pomian, pełniący urząd podkomorzego dobrzyńskiego, a więc wysokiej rangi urzędnik książęcy. Wieś otrzymała prawo magdeburskie, zaś jej pierwszym wójtem został niejaki Stanisław. Dla mieszkańców Koła bardzo cenną informacją zawartą w tym dokumencie jest wymienienie jako świadka mieszkańca Koła – wówczas jeszcze wsi – Piotra.

Informacja ta jest więc najstarszą wzmianką pisemną o Kole, zaś rycerz Piotr z Koła byłby pierwszym znanym z imienia kolaninem. Tytulatura Piotra (dziedzic) wskazuje również na fakt, że wieś Koło była wówczas własnością rycerską. Póki co trwają badania nad dokumentem,  efekty tych badań, jak również sam tekst, który przetłumaczył na język polski dyrektor placówki, dr Krzysztof Witkowski, będą opublikowane przez kolskich muzealników w przyszłym roku.

Odkrycie to jest dowodem na to, że badania naukowe jakie prowadzi nasza instytucja dają wymierne efekty, a w tym konkretnym przypadku przesuwamy historię naszej miejscowości o całe 32 lata wstecz – powiedział dr Krzysztof Witkowski, dyrektor kolskiego muzeum.

Na zdjęciu fragment dokumentu z napisem „Piotr z Koła”. Zbiory Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie.