Fajans kolski w dwudziestoleciu 1919 – 1939
Znany jako patriota, działacz społeczny, kulturalny i sportowy, człowiek oddany miastu i jego mieszkańcom. Jego pasje i zaangażowanie podzielała córka. 10 listopada minęła 80. rocznica zamordowania przez hitlerowców Czesława i Krystyny Freudenreichów. W hołdzie dla nich Muzeum Technik Ceramicznych przygotowało wystawę "Fajans kolski w dwudziestoleciu 1919 - 1939".
Mottem ekspozycji są słowa Czesława Freudenreicha - "być zawsze wiernym ojczyźnie i służyć jej, gdyby nawet miało kosztować to własne życie".
Najważniejsza w ich życiu była Fabryka Fajansu i Majoliki. Ojciec przejął ją jako wnuk założyciela Józefa Freudenreicha. Rozwinął, wprowadził nowe wzory i asortymenty. Córka pomagała w jej prowadzeniu, a z informacji prasowych wynika, że tuż przed wojną przejęła zarządzanie rodzinną firmą.
Zaprezentowana na ekspozycji ceramika przedstawia się niezwykle interesująco. Możemy zobaczyć okazałe serwisy stołowe zdobione realistyczną dekoracją roślinną np. fiołków czy bratków. Oprócz talerzy, waz czy półmisków składają się z cukierniczek, czajników, dzbanków, kompotierek, salaterek, puszek, sosjerek, kubłów do szampana czy mleczników. Są też wyroby w stylu podhalańskim. Tak bogate zróżnicowanie wzorów pozwalało na idealne dostosowanie do wymagań klientów, na zaspokojenie wszelkich potrzeb. Zarówno wiejskiej chałupy, ziemiańskiego dworu czy mieszczańskiego domu. Wyroby kolskiej fabryki mógł też nabywać odbiorca o bardziej wyrobionym guście, bowiem w produkcji znalazły odzwierciedlenie najnowsze tendencje mody i osiągnięcia polskiej ceramiki artystycznej. Widzimy to wśród przyborów sanitarnych dekorowanych w estetyce art deco. Wykorzystano do tego wymagającą technikę stempla, gdzie poszczególne elementy wzoru wycięte są do odbicia na powierzchni naczynia. Metoda ta, pozornie prosta, wymagała precyzji i umiejętności komponowania większych całości z drobnych elementów. Najmniejsza niedokładność odbijała się na ostatecznym wyglądzie. O dobrym opanowaniu tego sposobu świadczy znajdujący się na wystawie komplet sanitarny ozdobiony ornamentem geometrycznym, komponowanym z kolorowych trójkątów, rombów i półkoli. Starano się poszukiwać piękna w funkcji przedmiotu użytkowego.
Jedną z najoryginalniejszych dekoracji okresu międzywojennego był wzór zaprojektowany przez najstarszą córkę Irenę Freudenreich – Janiszewską. Ukończyła ona w 1931 r. studia w Wyższej Szkole Dekoracyjnej w Brukseli i pracowała w malarni kolskiej fajansarni. Ma on charakter siatki oplatającej powierzchnię naczyń. Tworzą ją cienkie gałązki, z gęsto malowanymi listkami. Układ uzupełniają kwiaty wkomponowane w nitki sieci z prostymi płatkami i intensywnymi kolorami.
Eksponatami bezpośrednio osobiście związanymi z Czesławem i Krystyną są talerze.
Jeden jest dedykowany Czesławowi, a drugi sygnowany wyciskiem Lila nawiązującym do jej imienia Alina. Zwiedzający wystawę zwrócą uwagę na stosowane w prezentowanych wyrobach tradycyjne dekoracje, urozmaicane wprowadzanymi różnymi wariantami kompozycyjnymi i kolorystycznymi. Stosowano zarówno oprawy symetryczne jak i swobodne, aranżacje rozbudowane oraz pojedyncze motywy. Równie bogata jest kolorystyka wzorów: od skromnych, ograniczonych tonacji, poprzez zestawy jasnych, czystych barw do układów ciemnych i intensywnych.
Kolska fabryka w pokazywanym na wystawie okresie to duży zakład przemysłowy, produkujący dla masowego odbiorcy. Mamy w niej do czynienia z seryjną produkcją kierującą się prawami rynku. W latach trzydziestych wzrosło ogromnie zapotrzebowanie na kolski fajans, tak że towar był sprzedawany niemal od ręki, mimo szalonej konkurencji. Wyroby kolskie dzięki starannemu i estetycznemu wykonawstwu zdobyły nie tylko rynek krajowy, ale i zagraniczne. Liczyło się przede wszystkim zróżnicowanie oferty, umiejętność dostosowania do potrzeb klientów, wprowadzanie nowych wzorów i rozwiązań technologicznych przy zachowaniu wysokiej jakości. Efekty można zobaczyć na wystawie w kolskim muzeum, która będzie czynna do końca stycznia przyszłego roku.
Wystawa od 09.11. 2019 - 31.01.2020
Wernisaż 26.11.2019 (wtorek) godz. 17.00
Siedziba Muzeum Technik Ceramicznych w Kole, ul. M. Kajki 44