Od 19 lipca do 30 września Muzeum Technik Ceramicznych w Kole zaprasza na najnowszą wystawę „W koło ceramiki” przygotowaną przez Pracownię Konserwacji i Restauracji Ceramiki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.

Zawarte w ubiegłym roku porozumienie o współpracy pomiędzy Akademią Sztuk Pięknych w Warszawie i kolskim muzeum przyniosło efekty w postaci przeprowadzonej renowacji obiektów muzealnych. Konserwacja dzieł sztuki jest nie tylko działaniem zmierzającym do utrwalenia stanu zachowania zabytków, ale również umożliwianiem warunków ich odbioru. Odkrycie dawnych technik i technologii ich tworzenia jest drogą do zrozumienia środków wyrazu, które świadomie stosowano, żeby osiągnąć określone efekty artystyczne. Ceramika jest tu obszarem niezmiernie rozległym i zróżnicowanym. Wielość rodzajów wyrobów ceramicznych, sposobów kształtowania gliny i jej zdobienia na przestrzeni dziejów tworzy niekończące się pole dla badań. Ci, którzy doświadczyli sami formowania bezkształtnej gliny w wyroby rzemiosła artystycznego lub kompozycje rzeźbiarskie i ich dekorowania, wiedzą dobrze, że ceramika jest żywiołem. Wiedza artysty ceramika i jego doświadczenie płynące z wielu wykonywanych prób towarzyszą każdorazowo temu jedynemu w swoim rodzaju niepokojowi przy otwieraniu pieca ceramicznego, by ujrzeć gotowy wyrób.

"Ta różnorodność i nieprzewidywalność ceramiki ma ogromny wpływ na jej konserwację i restaurację. Jest to jedna z nielicznych specjalności, która w bardzo małym stopniu wykorzystuje techniki ceramiczne. Konserwatorzy ceramiki prowadzą swoje prace i wykonują rekonstrukcje, stosując najczęściej inne materiały, które imitują ceramikę. Sposób ich dopasowania do ceramicznej materii wymaga kunsztu i szacunku dla tego tak różnorodnego środka wyrazu artystycznego" – podkreśla prof. Jacek Martusewicz, kierownik Pracowni Konserwacji Ceramiki ASP w Warszawie.

Inspiracją dla powstania ekspozycji stał się realizowany we współpracy z Muzeum Technik Ceramicznych w Kole projekt odtworzenia ceramicznej figurki Wenus na podstawie formy pochodzącej z kolskich Zakładów Wyrobów Sanitarnych znalezionej i zachowanej przez Piotra Śniegockiego, wiceprzewodniczącego Rady Muzeum. Zabiegi polegające na zrekonstruowaniu dzieła w całości należą do niezwykle rzadkich. Z pomocą przychodzą nowoczesne techniki skanowania powierzchni. W pracach wykorzystano prototyp skanera 3D, opracowany przez Zakład Technik Rzeczywistości Wirtualnej na Politechnice Warszawskiej. Rekonstrukcja rzeźby Wenus jest przykładem interdyscyplinarnej współpracy w zakresie wykorzystania nowoczesnych technik w konserwacji ceramiki. W projekcie odtworzenia ceramicznej figurki Wenus udział brała doktorantka Sunita Saha, prowadząca prace przy skanowaniu gipsowej formy odlewniczej w ramach programu Unii Europejskiej Horyzont 2020 Change – Cultural Heritage Analysis for New Generations. Kolską Wenus możemy podziwiać w trzech odsłonach: biskwitowej, porcelanowej i szkliwionej – mówi dyrektor muzeum w Kole Tomasz Nuszkiewicz.

Na wystawie zaprezentowano także bardzo szeroki obszar badań konserwatorskich realizowany w klasztorze Santo Domingo w Limie (Peru). W sposób szczególny zwrócono uwagę na wykorzystanie technik konserwatorskich w wykonywaniu rekonstrukcji dekoracji ceramicznej. W tym celu zaprezentowano fragment XVII-wiecznej mozaiki głównego wirydarza klasztoru z przedstawieniem św. Jana Chrzciciela. Szerszą paletę technik badawczych ukazano natomiast na przykładzie badań renesansowych kafli pochodzących z wykopalisk w Pucku prowadzonych przez Wydział Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego.

Twórcy wystawy mają nadzieję, że będzie ona inspirująca dla zwiedzających i odsłoni im inną perspektywę patrzenia na ceramikę.